Κόκκινο... Το χρώμα της ελληνικής άνοιξης!
Ας καλωσορίσουμε τον Μάιο με ένα από τα πλέον χαρακτηριστικα σύμβολα της άνοιξης και απόλυτα συνυφασμένο με την ελληνική φύση, την παπαρούνα!
Απο τις ακροθαλλασιές και τους αγρούς μέχρι τους κατάφυτους αρχαιολογικους χώρους οι παπαρούνες κυριαρχούν.
Στην χωρα μας φυονται δέκα από τις συνολικά εκατό ποικιλίες, αλλά η πιο διαδεδομένη είναι η Papaver rhoeas. Τη συναντάμε τον Μάιο και τον Ιούνιο στην ελληνική ύπαιθρο. Είναι ένα ευαίσθητο και ντελικάτο λουλούδι που ανοίγει τα πέταλά του μόνο για μία μέρα.
Για τους αρχαίους Έλληνες η παπαρούνα ήταν σύμβολο ευγονίας καθώς ήταν το ιερό φυτό της θεάς Δήμητρας. Η αρχαιοελληνική ονομασία της παπαρούνας είναι μήκων. Η παράδοση θέλει τον Μήκωνα να είναι ένας όμορφος άνδρας, τον οποίο κάποτε ερωτεύτηκε η Δήμητρα και τον μεταμόρφωσε σε... παπαρούνα! Στα ελευσίνια μυστήρια, που τελούνταν κάθε χρόνο προς τιμήν της Δήμητρας, οι συμμετέχοντες στόλιζαν τα αγάλματα της θεάς με παπαρούνες.
Η παπαρούνα συνδέεται ωστόσο και με τον Kάτω Kόσμο. Σχετίζεται με τους γιους του Άδη, τον Ύπνο και τον Θάνατο, οι οποίοι συχνά απεικονίζονται στεφανωμένοι με παπαρούνες ή να τις κρατούν. Αυτό βεβαίως εξηγείται αν σκεφτούμε ότι διάφορα είδη παπαρούνας μπορούν να φέρουν από ύπνο μέχρι ακόμη και θάνατο.
Η παπαρούνα έχει δεκάδες θεραπευτικές ιδιότητες, τις οποίες φαίνεται πως οι Κέλτες το 1000 π. Χ. είχαν ήδη ανακαλύψει. Αυτό άλλωστε φανερώνει και η ίδια η λέξη παπαρούνα η οποία προέρχεται από την κέλτικη λέξη "παπά" που σημαίνει τροφή για μωρά. Οι Κέλτες προσέθεταν χυμό παπαρούνας στις κρέμες των μωρών σαν φάρμακο για παιδικές αρρώστιες. Η σύγχρονη ιατρική τους επιβεβαιώνει. Η παπαρούνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία του ίκτερου και για τη θεραπεία των κολικών των μωρών.
Σε αντίθεση με τη συγγενική παπαρούνα του οπίου, η παπαρούνα που απαντά στη χώρα μας δεν προκαλεί εθισμό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ήπιο παυσίπονο και ως θεραπεία για τον βήχα, καθώς έχει καταπραϋντικές, κατευναστικές και ελαφρά ναρκωτικές ιδιότητες.
Τέλος, η χρήση ωστόσο της παπαρούνας δεν σταματά στην ιατρική. Χρησιμοποιείται κατά κόρον στη ζαχαροπλαστική, τη μαγειρική και την αρτοποιία. Οι παπαρουνόσποροι αποτελούν ιδανική γαρνιτούρα σε ψωμιά παξιμάδια και σαλάτες αφού προσδίδουν ιδιαίτερη γεύση και αισθητική.
Κείμενο, Φωτογραφίες: Κατερίνα Κυριάκη
Επιμέλεια: Ζέτα Δρυμαλίτη